Tabela pamięciowa dla oświetlenia żarowego wygląda następująco:
Część I
1. Emulsja superpanchromatyczna o czułości 21 DIN;
2. Jedna żarówka;
3. Żarówka 500 W;
4 Żarówka fotograficzna typu Nitraphot;
5 Odległość żarówki od przedmiotu fotografowanego — 1 m;
6. Żarówka w reflektorze aluminiowym, matowym bez zasłony rozpraszającej i bez „grzybka ;
7. Przysłona 1 : 4;
8. Migawka lub 1/so sek.
Część II
1. Zmiany czułości emulsji (patrz zestawienie 1 punktu części II poprzedniej tabeli).
2. Zmiana ilości żarówek powoduje zmianę naświetlenia w stosunku odwrotnie proporcjonalnym. (Np. przy 2 żarówkach zmniejszamy naświetlenie o 1 podziałkę, przy czterech o 2 podziałki).
3. Jasność żarówki jest również odwrotnie proporcjonalna do naświetlenia. (Np. przy żarówce 1000 W zmniejszymy naświetlenie o 1 podziałkę, przy żarówce 100 W — zwiększymy 5-krotnie. W praktyce o 2 podziałki).
4. Żarówka oświetleniowa — powiększamy naświetlenie o 1 podziałkę.
5. Przy odległości żarówki 1/2 m — zmniejszamy naświetlenie o 2 podziałki.
Przy większych odległościach zwiększenie naświetlenia będzie następujące:
Mogłoby robić wrażenie, że nauczenie się na pamięć danych z powyższych tabel jest kłopotliwe. Trudność ta jednak jest tylko pozorna. W praktyce spotykamy niewiele odmian oświetlenia, tak że wystarczy „na codzień” zapamiętać: fotografując na emulsjach 20—21° DIN —
1. W dzień słoneczny: przysłona 16 — migawka 100 lub przysłona 11 — migawka 50.
2. W dzień pochmurny: przysłona 11 — migawka 50 lub przysłona 16 — migawka 25, wreszcie przysłona 8 — migawka 100
3. W jasnym wnętrzu, niedaleko od okna, w dzień słoneczny przysłona 4 — migawka 25.
Wszelkie niedokładności zostaną wyrównane tolerancją emulsji.
(Wyżej podano znak przysłony i znak migawki tak, jak jest on uwidoczniony na skalach aparatu. Oczywiście oznacza to, że np. przysłona 11 odpowiada przysłonie 1:11 zaś migawka 25 — migawce 1/25 sek.
Obliczanie naświetlenia przy pomocy lamp błyskowych jest bardzo proste. Każda lampa elektronowa, każda lampka spaleniowa błyskowa posiada tzw. liczbę szacunkową, będącą iloczynem odległości źródła światła od przedmiotu w metrach przez znak przysłony (odwrotność jasności obiektywu).
Liczba szacunkowa = metry x znak przysłony
Przykłady:
Liczba szacunkowa naszego źródła światła wynosi 20. Przedmiot znajduje się w odległości 5 m od lampy. Wobec tego:
znak przysłony = 20/5 = 4
Przedmiot nasz, aby go ująć w całości, znajduje się w odległości 20 metrów. Liczba szacunkowa lampy = 20. Największy otwór przysłony naszego aparatu wynosi 1 :2,8. Z obliczenia dla znaku przysłony otrzymujemy otwór przysłony 1 : 1. Aby uzyskać wystarczające naświetlenie, dajemy 8 błysków (jasność 1 : 1 jest ośmiokrotnie większa od 1 :2,8). Zrozumiałe, że aparat musi być wtedy umocowany na mocnym statywie.
Chcąc zachować określony znak przysłony, na przykład 4, szukamy odległości dzieląc liczbę szacunkową przez znak przysłony: 20 : 4 = 5 metrów.